WAT IS CURIEUZENEUZE?
CurieuzeNeuzen in de Tuin is het grootste burgeronderzoek in Vlaanderen naar hitte en droogte ooit. Het is een initiatief van Universiteit Antwerpen en De Standaard. De gazondolk (meettoestel) stond enkele maanden in één van onze schooltuinen en dit leverde enkele verrassende resultaten op.
HOE WERD ER GEMETEN?
De gazondolk Het meettoestel dat gebruikt wordt is een gazondolk. Het is effectief een soort van dolk waarop verschillende sensoren geplaatst zijn. Er werd vooral temperatuur en vochtigheid gemeten en dit elke 15 minuten.
Internet of things De gazondolk was verbonden met het 4G netwerk en stuurde elke dag de resultaten van die dag door. Alle gazondolken waren dus verbonden met één netwerk en dit systeem heet ‘the internet of things’.
Bodemanalyse Er werd ook een bodemanalyse uitgevoerd. Aarde uit onze tuin is opgestuurd en geanalyseerd aan de universiteit van Antwerpen. Het is belangrijk om te weten in welk type grond de gazondolk staat, want elk grondtype heeft andere eigenschappen en effecten op de omgeving.
Curieuzeneuze 2022?
Er komt een tweede editie van dit burgerwetenschapsproject en we zijn opnieuw geselecteerd om hieraan deel te nemen. Er komt dus een nieuwe gazondolk in één van onze schooltuinen en hopen hiermee opnieuw bij te dragen aan één van de grootste onderzoeken ooit!
SAMENVATTING RESULATEN
De gazondolk Alle 180 dagen was er een goede connectie, dus elke dag zijn de gegevens goed doorgestuurd.
Bodemanalyse
De bodem van het Lyceum is zandleem volgens de bodemanalyse. Dit komt overeen met de geologische kaart van België.
Koolstofopslag
Onze bodem bevat 2,6% organisch koolstof. Deze staat daarmee op plaats 908 van 4287 meetpunten (met op 1 de koolstofrijkste bodem).
Dit heeft niet met de omgeving te maken, maar met de hoeveelheid plantenresten. Het Lyceum doet niet elke week het gras af en laat op veel plaatsen de bladeren van de vele bomen liggen. Deze vorm niet alleen voedsel voor de bodem, maar zorgen ook voor een hogere opslag van CO2 in de bodem. We scoren dus beter dan veel tuinen met minder bomen en vaak gemaaide gazons.
Extreme weersmomenten
Koudste nacht 13 april (metingen zijn gestart begin april) Op ons meetpunt koelde het ’s nachts af tot -1,7 °C, daarmee staan we op plaats 2452 van 4264 meetpunten (met op 1 het koudste meetpunt). Het koudste punt was -8 °C in Beringen. In de stad is het meestal warmer dan op het platteland (hitte eiland effect) en dat blijkt ook uit de resultaten. Daarbij zorgen de bomen op het Lyceum er voor dat het minder snel afkoelt ’s nachts.
Warmste nacht 15 juni Op ons meetpunt bleef het ’s nachts 14,6 °C, daarmee staan we op plaats 692 van 4253 meetpunten (met op 1 het warmste meetpunt).
In de zomer is het in een stadsomgeving vaak warmer en koelt het ’s nachts minder snel af dan op het platteland. De bomen helpen hierin niet, want zij zorgen er voor dat het warmer blijft ’s nachts.
Warmste dag 18 juni Op ons meetpunt liep de bodemtemperatuur die dag op tot 19 °C, daarmee staan we op plaats 4134 van 4231 meetpunten (met op 1 het warmste meetpunt).
Het gemiddelde van die dag was 24,1 °C en het maximum 30,4 °C. Dit is één van de opvallenste bevindingen, want in de tuin van het Lyceum was het toen maar 19 °C. Dit toont het belang van bomen aan, lang gras en natuurlijke omheiningen. Dat het Lyceum nog altijd verder onthard zal hierin nog verder helpen. Dus ookal is er een hittegolf, dan zal de tuin en er rond één van de koelste plaatsen blijven van Aalst en Vlaanderen.
Tuin als spons Onze tuin bufferde minstens 46,42% van het regenwater en staat daarmee op plaats 2562 van 3821 meetpunten (met op 1 de hardst werkende spons).
Te veel regenwater loopt weg naar de rioleringen en dringt niet door in de bodem. We kunnen dus concluderen dat onze tuinen een nog grotere spons kunnen worden in de toekomst.
WAT KAN JIJ DOEN OM JE OMGEVING TE VERBETEREN?
Plant meer bomen Bomen zorgen voor verkoeling en helpen ook bij regenbommen (grote hoeveelheden regen).
Onthard zo veel mogelijk Minder verhard oppervlak is goed voor verkoeling, de natuur en helpt bij het opvangen van regen.
Zorg voor een levende afsluiting
Een tuin afsluiten met planten in plaats van stenen of beton zorgt voor afkoeling, een gezondere tuin en veel meer leven in je omgeving.
Wees lui
Rij niet elke week je gras af, want dit vermindert de kans op een bruine gazon. Er kan zelfs een bloementapijt ontstaan die niet alleen voor kleur in je tuin zorgen, maar ook van onschatbare waarde zijn voor de bijen en andere insecten.
Tot in 2022 voor de tweede editie!
